ធម្មនុញ្ញនៃសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍

មើលធម្មនុញ្ញអាស៊ានជាភាសាអង់គ្លេស


បកប្រែក្រៅផ្លូវការដោយព្រះមហាភិរម្យដើម្បីជាប្រយោជន៍ដល់អ្នកសិក្សានិងអ្នកចាប់អារម្មណ៍ជាទូទៅ

ធម្មនុញ្ញនៃសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍
អារម្ភកថា

យើងខ្ញុំជាប្រជាជននៃរដ្ឋសមាជិកនៃសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (អាស៊ាន)ដោយមានប្រមុខរដ្ឋ ឬ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសប្រូណេទារុស្លាម ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា សាធារណរដ្ឋឥណ្តូនេស៊ី សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យប្រជាជនឡាវ ម៉ាឡេស៊ី សហភាពភូមា សាធារណរដ្ឋហ្វ៊ីលិពិន​ សាធារណរដ្ឋសិង្ហបុរី ព្រះរាជាណាចក្រថៃ និង សាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម ជាតំណាង
-កត់សម្គាល់ដោយមោទកភាពដល់សមិទ្ធិផលនិងវិសាលកម្មដ៏ថ្លៃថ្លារបស់អាស៊ានចាប់តាំងពីមានការស្ថាបនា​ឡើងឯរាជធានីបាងកកដោយការប្រកាសប្រើអនុសាវនាអាស៊ានមក
-រលឹកនឹកដល់សេចក្តីសម្រេចចិត្តក្នុងការស្ថាបនាធម្មនុញ្ញអាស៊ានតាមកម្មវិធីប្រតិបត្តិការរដ្ឋធានីវៀងចន្ទ អនុសាវនាកួលាឡាំពួរស្តីពីការស្ថាបនាធម្មនុញ្ញអាស៊ាន និង អនុសាវនាចេពូស្តីពីប្លង់ខៀវរបស់ ធម្មនុញ្ញអាស៊ាន
-គិតគូរដល់អត្ថិភាពនៃអត្ថប្បយោជន៍រួមគ្នា និង ការពឹងពាក់អាស្រ័យគ្នារវាងប្រជាជន និង រដ្ឋសមាជិករបស់អាស៊ានដែលមានទំនាក់ទាក់ទងគ្នាដោយភូមិសាស្រ្ត ទាំងមានវត្ថុបំណងតែមួយ និង ជោគវាសនារួមគ្នា ។
-បានទទួលឥទ្ធិពលជម្រុលចិត្ត​ និង រួបរួមគ្នាក្រោម (ពាក្យស្លោកថា) "ទស្សនវិស័យតែមួយ អត្តសញ្ញាណតែមួយ និង សហគមសង្គ្រោះតែមួយ" ។
-រួបរួមគ្នាដោយសហច្ឆន្ទៈ និង សហចេតនាតែមួយដើម្បីរស់នៅក្នុងភូមិភាគនៃសន្តិភាព សន្តិសុខ និង ស្ថេរភាពយូរអង្វែង, កំណើនសេដ្ឋកិច្ចជានិរន្ត, វិបុលភាព និង វឌ្ឍនភាពសង្គមរួមគ្នា,និងដើម្បីលើក​ស្ទួយផលប្រយោជន៍ ឧត្តមគតិ និង បំណងប្រាថ្នាជាអាយុជីវិតរបស់យើង ។
-គោរពខ្លឹមសារសំខាន់ជាមូលដ្ឋាននៃមិត្តភាព និង សហប្រតិបត្តិការ និង គោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ សមភាព បូរណភាពដែនដី អនន្តរាគមន៍ ឆន្ទាមតិ និង ឯកភាពក្នុងភាពចម្រុះ ។
-ប្រកាន់ខ្ជាប់គោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ នីតិវិធាន និង ធម្មាភិបាល(អភិបាលកិច្ចល្អ) គោរព និង ការពារសិទ្ធិមនុស្ស និង សេរីភាពជាមូលដ្ឋាន ។
-តាំងចិត្តធានារ៉ាប់រងនិរន្តរាភិវឌ្ឍនភាពដើម្បីជាគុណប្រយោជន៍ដល់ជនានុជនជំនាន់បច្ចុប្បន្ន និង អនាគត និង ដើម្បីលើកស្ទួយសុជីវធម៌ ជីវភាព និង សុខុមាលភាពរបស់ប្រជាជន​ជាមជ្ឈមណ្ឌល​នៃដំណើរការកសាងសហគមអាស៊ាន ។
-ជឿជាក់ចំពោះឆន្ទៈចាំបាច់ក្នុងការពង្រីកពង្រឹងពន្ធភាពដែលមានស្រាប់នៃសាមគ្គីភាពក្នុងភូមិភាគ ដើម្បីឈ្វេងយល់សហគមអាស៊ានដែលមានភាពស្អិតរមួតផ្នែកនយោបាយ រួមបញ្ចូលគ្នាផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និង មានទំនួលខុសត្រូវផ្នែកសង្គមដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងអភិយោគ និង កាលានុវត្តន៍សម័យបច្ចុប្បន្ន និង អនាគតយ៉ាងមានប្រសិទ្ធិភាព ។
-ប្តេជ្ញាចិត្តខិតខំកសាងសហគមតាមរយៈសហប្រតិបត្តិការ និង សមាហរណកម្មដែល​មានភាព​ល្អ​ប្រសើរឡើងជាបន្តបន្ទាប់ ជាពិសេសដោយការស្ថាបនាសហគមអាស៊ានមួយដែលប្រកបដោយសហគមសន្តិសុខអាស៊ាន សហគមសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន និង សហគមសង្គម-វប្បធម៌អាស៊ាន ​ដូចដែលមានចែងក្នុងអនុសាវនាបាហ្លី ស្តីពីកិច្ចព្រមព្រៀងអាស៊ានលើកទី 2​ ។
-តាមរយៈនេះទើបសម្រេចចិត្តស្ថាបនាគម្រោងការផ្នែកច្បាប់ និង ផ្នែកស្ថាប័នដោយធម្មនុញ្ញនេះ ។
-និងដើម្បីសម្រេចគោលបំណងនេះ ប្រមុខរដ្ឋ ឬ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលនៃរដ្ឋសមាជិកអាស៊ានដែលបាន ជួបប្រជុំគ្នាក្នុងសិង្ហបុរីនាឱកាសជាប្រវត្តិសាស្ត្រនៃខួបឆ្នាំទី 40​ នៃការបង្កើតសមាគមអាស៊ាន បានយល់ព្រមគ្នាចំពោះធម្មនុញ្ញនេះ ។

ជំពូក 1
គោលបំណង និង គោលការណ៍
មាត្រា 1
គោលបំណង

គោលបំណងរបស់អាស៊ាន គឺ :

1. ដើម្បីថែរក្សា និង បង្កបង្កើនសន្តិភាព សន្តិសុខ និង ស្ថេរភាព និង ដើម្បីពង្រីកពង្រឹងគុណតម្លៃផ្នែកសន្តិភាពក្នុងភូមិភាគថែមទៀត ។
2. ដើម្បីបង្កបង្កើនលំពាស់ក្នុងភូមិភាគដោយការលើកស្ទួយសហប្រតិបត្តិការផ្នែកនយោបាយ សន្តិសុខ សេដ្ឋកិច្ច និង សង្គម-វប្បធម៌ឲ្យធំទូលាយថែមទៀត ។
3. ដើម្បីស្ងួនរក្សានូវអាស៊ីអាគ្នេយ៍ឲ្យជាតំបន់ប្រាសចាកអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ(នូឃ្លារ) និង ប្រាសចាក អាវុធមហាប្រល័យដទៃទៀតគ្រប់ប្រភេទ ។
4. ដើម្បីធានារ៉ាប់រងថាប្រជាជន និង រដ្ឋសមាជិករបស់អាស៊ានរស់នៅជាមួយនឹងសកលលោក ដោយសុខសាន្តក្នុងបរិដ្ឋានប្រកបដោយយុត្តិធម៌ ប្រជាធិបតេយ្យ និង សាមគ្គីភាព ។
5. ដើម្បីបង្កើតទីផ្សារ និង មូលដ្ឋានផលិតកម្មតែមួយដែលមានសេ្ថរភាព វិបុលភាព មានសមត្ថភាពក្នុងការប្រណាំងប្រជែងខ្ពស់ និង មានការរួមបញ្ចូលគ្នាផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចដែលមានការ បង្កលក្ខណៈងាយស្រួលផ្នែកពាណិជ្ជកម្ម និង វិនិយោគទុនយ៉ាងមានប្រសិទ្ធិភាព ដែលមាន លំហូរទំនិញ សេវាកម្ម និង វិនិយោគទុនដោយសេរី ដែលមានការបង្កលក្ខណៈងាយស្រួល​ក្នុង ការផ្លាស់ផ្ទេរពាណិជ្ជករ អ្នកប្រកបវិជ្ជាជីវៈ​ សមត្ថជន និង ពលកម្ម និង មានលំហូរមូលធន​ដោយ សេរី ។
6. ដើម្បីកាត់បន្ថយទុគ្គតភាព(ភាពក្រីក្រ) និង ពង្រួញពង្រៀវគម្លាតវឌ្ឍនកម្មខាងក្នុងអាស៊ាន តាមរយៈជំនួយ និង សហប្រតិបត្តិការទៅវិញទៅមក ។
7. ដើម្បីពង្រីកពង្រឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ បង្កបង្កើនធម្មាភិបាល និង នីតិវិធាន​ និង ដើម្បីលើកស្ទួយ ព្រមទាំងការពារសិទ្ធិមនុស្ស និង សេរីភាពជាមូលដ្ឋាន ដោយគិតគូរដល់សិទ្ធិ និង តួនាទីទទួល ខុសត្រូវនៃរដ្ឋសមាជិករបស់អាស៊ាន ។
8. ដើម្បីឆ្លើយតបយ៉ាងមានប្រសិទ្ធិភាពតាមគោលការណ៍សន្តិសុខគ្រប់មជ្ឈដ្ឋានទៅនឹងអំពើគំរាមគំហែង ឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តររដ្ឋ និង អភិយោគអន្តរសីមាគ្រប់រូបបែប ។
9. ដើម្បីលើកស្ទួយនិរន្តរាភិវឌ្ឍនភាពសំដៅធានាឲ្យបាននូវការការពារបរិដ្ឋានរបស់ភូមិភាគ និរន្តរភាពនៃធនធានធម្មជាតិរបស់ភូមិភាគ សម្ងួនរក្សាបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌របស់ភូមិភាគ និង គុណភាពជីវិតខ្ពស់នៃប្រជាជនរបស់ភូមិភាគ ។
10. ដើម្បីអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្សតាមរយៈសហប្រតិបត្តិការដ៏ជិតស្និទ្ធថែមទៀតក្នុងវិស័យអប់រំ និង ការសិក្សារហូតអាយុកាល​ទាំងក្នុងវិស័យវិទ្យាសាស្រ្ត និង បច្ចេកវិទ្យា ដើម្បីបង្កើនសក្តានុពលប្រជាពលរដ្ឋអាស៊ាន និង ដើម្បីពង្រីកពង្រឹងសហគមអាស៊ាន ។
11. ដើម្បីបង្កបង្កើនសុជីវធម៌ និង ជីវភាពរបស់ប្រជាជនអាស៊ានដោយការផ្តល់ឲ្យប្រជាជនមាន​ឱកាសស្មើៗគ្នាក្នុងការអភិវឌ្ឍមនុស្ស សុខុមាលភាពសង្គម និង យុត្តិធម៌ ។
12. ដើម្បីពង្រីកពង្រឹងសហប្រតិបត្តិការក្នុងការកសាងបរិដ្ឋានដែលមានសុវត្ថិភាព ស្ថេរភាព និង ប្រាសចាកគ្រឿងញៀនដល់ប្រជាជនអាស៊ាន ។
13. ដើម្បីលើកស្ទួយអាស៊ានដែលមានប្រជាជនជាទិសដៅដែលសង្គមគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ទាំងអស់ត្រូវលើកទឹកចិត្តឲ្យចូលរួមចំណែក និង​ ទទួលផលប្រយោជន៍ពីដំណើរការសមាហរណកម្ម និង នវកម្មសហគមអាស៊ាន ។
14. ដើម្បីលើកស្ទួយអត្តសញ្ញាណអាស៊ានតាមរយៈការផ្សាំបណ្តុះស្មារតីភ្ញាក់រលឹកវប្បធម៌ និង បេតិកភណ្ឌចម្រុះឆ្លុះឆ្លាស់របស់ភូមិភាគខ្លាំងថែមទៀត និង
    
15. ដើម្បីថែរក្សាចំណុចរួម និងតួនាទីសម្រុកសម្រួលរបស់អាស៊ានឲ្យជាកម្លាំងចលករចម្បងក្នុង​ទំនាក់ទំនង និង សហប្រតិបត្តិការជាមួយនឹងភាគីក្រៅភូមិភាគក្នុងនិម្មាបនកម្មភូមិភាគដែល​បើកចំហ មានតម្លាភាព និង មិនបិទបាំង ។